4.5G Hakkında Merak Edilenler

Türkiye, 1 Nisan 2016 tarihinde mobil iletişimde 4.5G’ye geçecek. Mobil internetteki hızı yaklaşık 10 katına çıkaracak olan 4.5G için herkes çok heyecanlı. Bu hizmeti sunmak için Vodafone, Turkcell ve Türk Telekom, gerek fiber altyapı yatırımlarında gerekse de aboneleri 4.5G’ye çekmek için kıyasıya bir rekabete girdi. Mobil operatörler, hemen hemen her gün basın toplantıları yaparak şebekesini ve sunacağı hızları konuşuyor.

Yatırım Yarışı

4.5G ihale bedellerinin de etkisiyle Turkcell’in yatırımları yüzde 398, Vodafone’nin yatırımları yüzde 308.6 ve Türk Telekom’un yatırımları yüzde 425.8 arttı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü 2015 dördüncü çeyrek verilerine göre mobil işletmecilerin 2008-2015’te toplam yıllık yatırımları içinde 2015, 4.5G yetkilendirmelerinin de etkisiyle mobil yatırımlar bakımından yaklaşık 14.7 milyar lira ile en fazla yatırım yapılan yıl oldu. 2008’de 1 milyar 992 milyon lira olarak gerçekleşen yatırımlar, geçen yıl 14 milyar 738 milyon liraya yükseldi.

Yatırım tarafında yapılanlar kullanıcıların ihtiyacını tam olarak karşılar mı zaman içerisinde göreceğiz. Peki cep telefonu kullanıcıları 4.5G’ye geçmek için hazır mı? Bu teknolojiyi kullanabilmek için ise 4.5G uyumlu bir akıllı cihaz ve SIM kart gerekiyor. İletişim operatörleri düzenledikleri kampanyalarla SIM kart değişimini ücretsiz olarak yapıyor. Telefonunuz ve SIM kartınız 4.5G’yi desteklese dahi bu teknolojiyi gerçek anlamda kullanmanız abonesi olduğunuz mobil operatörün gönderidiği 4.5G mesajını onaylamanız gerekiyor. Bu onalya ancak 4.5G teknolojisine geçmiş olacaksınız. Cep telefonu operatörleri sürecin uzamaması için 3G’yi kullanan abonelerin otomatikmen 4.5G’ye geçmesini istedi. Ancak bu BTK tarafından kabul görmedi.

73.6 Milyon SIM

2015 sonu itibarıyla Türkiye’de toplam 73.6 milyon SIM kart bulunuyor. Bu SIM kartların 46 milyonu 4.5G uyumlu SIM kart ile değiştirildi. Geriye kalan yaklaşık 27 milyon SIM kartın 7 milyonunun ise 1 ay içinde yeni 4.5G uyumlu SIM kart alacağı öngörülüyor.

Kategori Önemli

3G’de kullanıcılar 2 GB büyüklüğündeki HD kalite bir videoyu 780 saniyede indirebiliyorken 4.5G’de bu süre ortalama 54 saniyeye düşecek. Kullanıcılar 1 Nisan’da saniyede 225 mbit ile 600 mbit arası indirme hızlarına ulaşabilecek. Tam verim için kullanıcıların elinde kategori 6 ve üzerine uyumlu akıllı telefonlar bulunması gerekiyor.

İşte Merak Edilen Sorular:

* 1 Nisan’dan itibaren tomatik olarak 4.5G’ye geçecek miyim?

– Hayır. Bunun için 4G teknolojisini destekleyen bir akıllı telefon ve SIM kartın olması gerekiyor. Telefonunuz ve SIM kartınız 4.5G’yi desteklese dahi bu teknolojiyi gerçek anlamda kullanmanız için abonesi olduğunuz mobil operatörün gönderidiği 4.5G mesajını onaylamanız gerekiyor. Bu onayla ancak 4.5G teknolojisine geçmiş olacaksınız.

* 4.5G’ye geçmek zorunda mıyım?

– Hayır, bir zorunluluk yok. Ama zaman içinde 3G teknolojisi kullanılmayacağı için daha hızlı interneti kullanmak amacıyla kullanıcı kendisi buraya geçmeyi seçebilir.

* 3G ve 4.5G arasında ne fark var?

– İki teknoloji arasındaki farklardan en dikkat çekecek olanı internet hızıyla ilgili olacak. 4.5G teknolojisi ile kullanılan cihazlara göre değişmekle birlikte, veri indirme hızı 100-150 Mbps’den başlayıp 450 Mpbs seviyelerine çıkabilecek. HD (High Definition) kalitesinde film, video ve dizi izlenebilecek ve 3G ile olduğundan çok daha kısa sürede indirilebilecek. Kesintisiz oyun deneyimi yaşanabilecek.

* 4.5G’ye geçirce ödediğim fatura yükselecek mi?

– 4.5G ile 10 kata kadar daha hızlı bağlantı hızı elde edilecek bu da daha çok internet tüketimine neden olacak. Yeni teknoloji ile 8 GB’lık film indirme süresi bir saatten 6.5 dakikaya inecek. Bu yüzden GSM şirketleri kotalarını arttırmaya başladı ve kotalar 10 GB kadar yükseldi. Bu durum tüketiciler için yüklü bir fiyata mal olacak. Kota aşımları için de cep operatörleri şu anda bir açıklama yapmadı. Bu durumda da fatura yükselecek. Ayrıca 4.5G için yeni kampanyalar da gündeme gelecek. Öte yandan ne kadar veri kullanıldığı ile ilgili BTK, Veri Kullanım Hesaplayıcı’yı da hizmete soktu.

* 4.5G için SIM kartı değiştirmek gerekiyor mu?

– Eğer SIM kartınız 4.5G’ye uyumlu değilse değiştirmek zorundasınız.

* SIM kartı değiştirmek ücretli mi?

– Şimdilik ücretsiz. Bu günlerde Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone

* SIM kartı değiştirmek ücretli mi?

Şimdilik ücretsiz. Bu günlerde Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone 4.5G uyumlu SİM kartları ücretsiz dağıtıyor. Hatta her bir operatör yanında 1 GB interneti de hediye ediyor.

* 4.5G ile şarj çabuk tükenir mi?

– Evet. Hızlı internet demek bataryanın çabuk tükenmesi anlamına da gelir.

* 4.5G’ye geçince, akıllı telefonumun ekranında 4G mi 4.5G mi yazacak?

– Cihazların ekranında 4.5G yazacak.

Ceplerin uyumlu olması gerekiyor

Bu teknolojide internet hızı belirli kategorilere ayrılarak kullanıcılara sunuluyor. Bu kategoriller; Kategori 3 (Cat 3): 100Mbit/s (4G), kategori 4 (Cat 4): 150Mbit/s, kategori 6 (Cat 6): 300Mbit/s, kategori 9 (Cat 9): 450Mbit/s ile sınırlandırılmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken, telefonunuz Cat 4’ü destekliyorsa isterseniz 1Gbit/s internetiniz olsun maksimum 150Mbit/s hızına erişebiliyorsunuz.

İşte kategorilerine göre 4.5 G listesi:

CAT 9 (450Mbps) desteleyen telefonlar

LG G5
Samsung Galaxy S7
Samsung Galaxy S7 Edge
Sony Xperia X Performance
Xiaomi Mi 5 (Cat 12600Mbps)

Cat 6 (300Mbps) destekleyen telefonlar

Apple iPhone 6S
Apple iPhone 6S Plus
General Mobile 5 Plus
HTC One A9
HTC One M9
HTC One M9+
Huawei Ascend Mate 7
Huawei Nexus 6P
Huawei Honor 6
Huawei Honor 7
Huwei P8
Lenovo Vibe X3
LG G4
LG Nexus 5X
LG V10
LG G Flex 2
Meizu Pro 5
Microsoft Lumia 950
Microsoft Lumia 950XL
Motorola Nexus 6
OnePlus One
OnePlus 2
OnePlus X
Samsung Galaxy A3 (2016)
Samsung Galaxy A5 (2016)
Samsung Galaxy A7 (2016)
Samsung Galaxy A8
Samsung Galaxy A8 (2016)
Samsung Galaxy A9
Samsung Galaxy Alpha
Samsung Galaxy S6 (SM-G920)
Samsung Galaxy S6 Edge (SM-G925)
Samsung Galaxy S6 Edge Plus
Samsung Galaxy Note 4 (SM-N910F)
Samsung Galaxy Note 5 (SM-N920)
Samsung Galaxy Note Edge (SM-N915F)
Sony Xperia X
Sony Xperia Z3+
Sony Xperia Z5 (E6653)
Sony Xperia Z5 Compact (E5823)
Sony Xperia Z5 Premium
Türk Telekom Honor 7

Cat 4 (150Mbps) ve Cat 3 (100Mbps) destekleyen modeller

Samsung Galaxy A3 (2015)
Samsung Galaxy A5 (2015)
Samsung Galaxy A7 (2015)
Samsung Galaxy E7
Samsung Galaxy S4 (SM-I9505)
Samsung Galaxy S4 Mini (SM-I9190 4G / SM-I9195I 4.5G)
Samsung Galaxy S5
Samsung Galaxy S5 Mini
Samsung Galaxy Grand 2 (SM-G7105)
Samsung Galaxy Grand 2 LTE (SM-G67105)
Samsung Galaxy Grand Prime (SM-G530FQ)
Samsung Galaxy Grand Max (SM-G70)
Samsung Galaxy J1 4G
Samsung Galaxy J2
Samsung Galaxy J5 (SM-J500F)
Samsung Galaxy J7
Samsung Galaxy Note 3 (SM-N9005)
Samsung Galaxy Note 3 Neo (SM-N7505)
Samsung Galaxy Note 4 (SM-N910CQ / SM-N910C / SM-N910H)
Sony Xperia C3
Sony Xperia C4
Sony Xperia C5 Ultra
Sony Xperia M4 Aqua
Sony Xperia M5
Sony Xperia T2 Ultra
Sony Xperia T3
Sony Xperia XA
Sony Xperia C3
Sony Xperia C4
Sony Xperia C4 DUAL
Sony Xperia E3
Sony Xperia E4g
Sony Xperia M2
Sony Xperia M2 Aqua
Sony Xperia SP
Sony Xperia ZR
Sony Xperia Z
Sony Xperia Z Ultra
Sony Xperia Z1
Sony Xperia Z1 Compact
Sony Xperia Z1s
Sony Xperia Z2
Sony Xperia Z3
Sony Xperia Z5 (E6603)
Sony Xperia Z3 Compact
Sony Xperia Z5 Compact (E5803)
Teknosa Preo P2
Turkcell T60
Turkcell Turbo T50
Turk Telekom TT175
Vestel Venüs 5.5V
Vestel Venüs 5.5X
Vestel Venüs V3 5040
Vestel Venüs V3 5070
Vestel Venüs V3 5570
Vodafone Smart 6
Vodafone Smart 6 Prime
Vodafone Smart 6 Speed
Vodafone Smart 6 Ultra
Xiaomi Redmi Note 2
Apple iPhone 5
Apple iPhone 5S
Apple iPhone 6
Apple iPhone 6 Plus
Asus Zenfone 2
Asus Zenfone 2 Laser
Asus Zenfone 2 Selfie
Avea inTouch 4
Casper VIA M1
Casper VIA V10
General Mobile 4G
HTC Desire 728
HTC Desire 820
HTC Desire Eye
HTC E8 (One E8)
HTC One M7
HTC One M8
HTC One M8s
HTC One Max
HP Elite X3
Huawei G8
Huawei Ascend G7
Huawei Ascend P7
Huawei GR5
Lenovo P70
Huawei P8 Lite
Lenovo A7000
Lenovo Vibe P1
Lenovo Vibe Shot
Lenovo Vibe X2
Lenovo Vibe Z2
LG AKA
LG G Flex
LG G2
LG G3
LG G3 Beat (G3 S)
LG G4 Beat
LG G4 Stylus
LG Leon
LG Stylus 2
Meizu M1 Note
Meizu M2 Note
Meizu MX4
Meizu MX4 Pro
Meizu MX5
Microsoft Lumia 640 (LTE)
Microsoft Lumia 640 XL (LTE)
Nokia Lumia 625
Nokia Lumia 720
Nokia Lumia 735
Nokia Lumia 820
Nokia Lumia 830
Nokia Lumia 920
Nokia Lumia 925
Nokia Lumia 930
Nokia Lumia 1020
Nokia Lumia 1320
Nokia Lumia 1520

Bankalar Alarmda

4.5G’li SIM kartların hızlı değişim süreci bankaları zorlamaya başladı. Bunun sebebi de internet ve mobil bankacılık uygulamalarına giriş için kullanılan tek kullanım şifrenin tek bir SIM kartla eşleştirilmesi.

Güvenlik için alınan bu önlemde, banka müşterilerine hesap numarası ve şifrelerini girdikten sonra tek şifrelik gönderiliyor. Bu şifre de SIM kartla eşleştiriliyor. SIM kartı değişikliklerinde tek kullanımlık şifreler güvenlik gerekçesi ise gönderilmiyor. Bu yüzden de kullanıcılar internet üzerinden işlemlerini gerçekleştirmekte zorlanıyor.

Birçok banka internet sitelerinin ana sayfalarından bilgilendirmeler paylaşarak müşterilerine konu hakkında bilgi verdi. Verilen bilgilerde 4.5G için SIM kartını değiştiren abonelerin, internet ve mobil bankacılığa girişte SMS ile gönderilen tek kullanımlık şifrenin size gelmemesi durumunda, müşterisi oldukları bankanın telefon bankacılığını araması, ATM’lerde şifre işlemleri menüsünde yer alan ‘SIM Kart bloke kaldırma’ adımını kullanması veya doğrudan şubeden destek alması gerektiği ifade edildi.

Heyecana Hölge Düştü

Mobil internetteki hızı yaklaşık 10 katına çıkaracak olan 4.5G için herkes çok heyecanlı ama son dönemde artan erişim engellemeleri ve internetin yavaşlaması, bu heyecanı biraz gölgeledi. İnternet hızı denilince ise dünyadaki son durumumuzu hatırlatmakta da fayda var: Araştırma kuruluşu Akamai’nin her çeyrek yıl yayımladığı “State of Internet” raporunun en günceli olan 2015 yılı 3. çeyrek sonuçlarına göre Türkiye ortalama 6.2 Mbps’lik internet hızı ile dünyada 55. sırada. OECD’nin genişbant istatistiklerine göre ise indirme hızında, 34 ülke arasında Meksika ve Şili’den sonra sondan üçüncüyüz.