Karaağaç Merkez Mezarlığında yer alan Abhazlara/Çerkezlere ait tarihi mezar, bir süre önce kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce kazılarak tahrip edilmiş.
Kandıra’nın Karaağaç Mahallesi, tarihi geçmişiyle de önemli bir yere sahip. Kafkas – Rus savaşları sonucunda yaklaşık 1 milyon 500 bin Kafkasya halkı, 21 Mayıs 1864’te yurtlarından sürgün edildi. Ruslar tarafından gemilere doldurulup Karadeniz’in azgın sularına bırakılan Abhaz, Çerkez, Adıge ve Oset halkı, bu süreçte zorlu bir yaşam mücadelesi verdi. Sürgüne tabi tutulan nüfusun dörtte birinin kamp yaşamı, yolculuk, açlık, salgın hastalıklar sebebiyle ve yeni yerleşim yerlerine alışma sürecinde hayatlarını kaybettiği tahmin ediliyor.
Sürgün edilen Abhaz, Çerkez, Adıge ve Oset vatandaşlarından bir kısmı ise Kocaeli’nin Kandıra ilçesine bağlı Kefken ve Babalı sahillerinden karaya sağ olarak çıkabilmiş, bir süre buralarda yaşadıktan sonra sıtma hastalığı sebebiyle sahil kesiminden biraz daha iç bölgede yer alan Karaağaç’a yerleşerek 70 – 75 yıl kadar da burada yaşamışlardı.
1929 Dünya Ekonomik Bunalımının olumsuz etkisiyle Giresun eşrafından göç edip Sakarya’nın Karasu ilçesine yerleşen ve makta (ormancılık) işi yapan vatandaşların Karasu’ya 27 km uzaklıkta yer alan Karaağaç’a 1936 yılı başlarında gelip yerleşmeye başlamaları üzerine sayıca azınlıkta kalmaya başlayan Çerkezler, 1940’tan itibaren Sakarya, Bolu, Düzce, Eskişehir ve Ankara illerine doğru göç etmeye başlamışlardı. Çerkezler bugün, yerleştikleri iller başta olmak üzere ülke genelinde yaşamlarını sürdürmektedir.
Sürgün edilen Çerkezlerin, Karaağaç’ta yer alan iki mezarlıkta (Yolculu Mezarlığı ve Merkez Mezarlığı) yüzlerce kabri bulunuyor.
Her yıl 21 Mayıs günü Kafkas dernekleri tarafından Karaağaç, Kefken ve Babalı’da düzenlenen büyük sürgünü anma törenlerine ülke genelinden on binlerce Abhaz, Çerkez, Adıge ve Oset soydaşı katılıyor.
Karaağaç Merkez Mezarlığında yer alan o kabirlerden birisi, geçtiğimiz günlerde kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce tahrip edildi. Köşe duvarları kırılan mezarın kazıldığı görülüyor. Mezarı kim ya da kimlerin niçin tahrip ettiği merak edilirken tahminler define avcılarını gösteriyor.
Karaağaç Haber olarak başta Karaağaç halkını olmak üzere; yetkilileri, Kafkas derneklerini, Abhaz ve Çerkez halkını bu konuya daha duyarlı olmaya ve tarihi değerlere sahip çıkmaya davet ediyoruz.