Kafkas Dernekleri Federasyonu tarafından 1864 yılında yaşanan Rus-Kafkas savaşı sonrası sürgün edilen yaklaşık 1 milyon Çerkez ve Abhaz için Kocaeli’nin Kandıra ilçesine bağlı Karaağaç ve Babalı köylerinde anma programı düzenlendi. Yaklaşık 20 bin kişinin katıldığı törende, Ahbaz ve Çerkezler büyük sürgünde ölen atalarını andı, denize çelenk ve karanfil bıraktı.
Çarlık Rusya tarafından 152 yıl önce gemilere doldurularak Karadeniz’e salınan Çerkez ve Abhazlar’ın büyük bir bölümün ayak bastığı Babalı sahilinde ve bir süre yaşam sürdürdükleri Karaağaç’ta tören düzenlendi. Yaklaşık 20 bin Çerkez ve Abhaz’ın katıldığı törende, hayatını kaybedenler anıldı.
Törene; Abhaz Dernekleri Fedarasyonu Başkanı Yaşar Arslankaya, Ahbaz ve Çerkez Dernek Başkanları ile Kocaeli, İstanbul, Sakarya, Düzce, Bursa, Eskişehir, Antalya, Adana olmak üzere birçok ilden Çerkez ve Ahbaz katıldı.
Karaağaç Yolculu Mezarlığı’ndaki Sürgün Anıtı önünde ataları için dua eden Çerkezler, daha sonra Babalı Merkez Camii önünde toplanarak sahile yürüdü. Sürgün sonrasında atalarının ayak bastığı Babalı sahilinde her yıl anma töreni düzenleyen Çerkez ve Abhaz vatandaşlar, büyük sürgünün 152. yıldönümünde Kafkasya’dan sürgün edilen 1 milyon Çerkez için toplandı.
Babalı sahilinde Çerkez ve Abhazların sığındığı mağaraya ve Karaağaç’taki anıt mezarlara karanfiller bırakılarak Kur-an’ı Kerim okutuldu. Akşam saatlerinde ise Nart ateşi yakılarak çevresinde “mezar taşı nöbeti” tutuldu.
Mağaralarda 6 Ay Yaşamışlar
Anma programı sırasında sitemize açıklamalarda bulunan Kafkas Dernekleri Federasyonu Başkanı Yaşar Aslankaya, “O dönemde Türkiye, Avrupa ve Kafkasya’dan gelen Çerkezler Kandıra’da toplanmışlar. Bizler de Çerkezler olarak geçmişimizi unutmamak ve tarihimizi gelecek kuşaklara aktarmak adına her yıl burada anma programı düzenliyoruz. Bugün yaptığımız anma programımıza yaklaşık 20 bin kişi katıldı.
Çerkez Sürgünü’nün tarihinde Kandıra’nın önemli bir yeri var. Atalarımız buradaki mağaralarda yaklaşık 6 ay yaşamışlar. Daha sonra sıtma hastalığı ve sivrisinek tehdidi ile karşı karşıya kaldıkları için sahil kesiminden uzaklaşarak Karaağaç’ta yerleşik hayata geçmişler. Daha sonra da Düzce’ye göç etmişler. Buralar bizim için Çanakkale Şehitliği kadar kutsal ve önemsediğimiz bir mekanlar. Her yıl buralara gelip kaybettiklerimizi anıyoruz. Dualar ediyoruz. Her yıl katılım katlanarak artıyor.” dedi.
Çarlık Rusya tarafından büyük bir soykırıma maruz kaldıklarını belirten Burcu Zorlu ise, “Bugün büyük sürgünü anma günü. Bizim için çok büyük bir anlamı var. Atalarımız çok büyük bir soykırıma ugradı. Atalarımızı anmak ve haklarımızı elde edebilmek için her yıl bu sürgünü anıyoruz.” şeklinde konuştu.
Program, Sürgün Andı’nın okunması ile sona erdi.